Wanneer je één, enkele of alle tanden verloren hebt, kan dit voor een aantal problemen zorgen. Het gaat vaak om een esthetisch probleem, een probleem van verminderd kauwvermogen of een probleem omdat een volledig uitneembaar gebit helemaal niet meer vast blijft zitten.
Bij elk van deze problemen kan kroon- en brugwerk of een implantaat helpen. Bespreek je situatie steeds met je tandarts of arts. Hij/zij kan je steeds de beste inschatting over je huidige situatie geven en je zeggen welke behandelopties voor jou aangewezen zijn. Het is ook verstandig om al vóór de verwijdering van de tand na te denken over een mogelijke oplossing, om zo vooraf een betere inschatting te kunnen maken van de mogelijkheden.
Situatie 1: verlies van 1 tand
Optie 1: brug op natuurlijke tanden
Het verlies van 1 tand kan voor een esthetisch probleem zorgen door de aanwezigheid van een zwart gat tijdens het lachen. Het kan ook een kauwprobleem veroorzaken waarbij je last hebt van een verminderd kauwvermogen of van het feit dat er veel voeding achterblijft in de opening.
Vroeger was een brug de enige oplossing om een verloren tand te vervangen. Hierbij worden de naburige tanden ‘omslepen’. Nadat de buurtanden de juiste vorm hebben, wordt een afdruk gemaakt. Het laboratorium maakt dan een brug die over deze stompen past. In een volgende stap lijmt de tandarts de brug op de buurtanden.
Optie 2: solitair implantaat met kroon
De plaatsing van 1 implantaat op de plaats waar de wortel van de tand zat, kan het probleem oplossen. Na het ingroeien van het implantaat in het bot, kan de tandarts een kroon op het implantaat plaatsen. Zo wordt zowel de esthetiek als de kauwfunctie hersteld. Het is belangrijk dat er voldoende bot is om het implantaat te kunnen plaatsen. Wanneer dit niet zo is, moet een voorbehandeling plaatsvinden.
Situatie 2: verlies van verschillende tanden
Optie 1: uitneembare prothese
Wanneer de ruimte van de ontbrekende tanden te groot wordt en/of de plaatsing van een brug niet meer mogelijk is doordat er geen tanden meer achter de open ruimte staan, kan een gedeeltelijke uitneembare prothese vervaardigd worden.
Zoals de naam het zegt, kan de prothese uitgenomen worden. Dit maakt het makkelijk om ze te onderhouden. Veel mensen zijn erg tevreden over deze optie. Hou er echter rekening mee dat een prothese niet zo ‘vast’ zit als echte tanden of als kroon- en brugwerk.
Optie 2: meerdere implantaten met een brug
De plaatsing van 2 (of meerdere) implantaten maakt het voor de tandarts mogelijk om een brug te vervaardigen die afsteunt op deze 2 implantaten.
In vergelijking met een uitneembare prothese voelt deze oplossing veel natuurlijker aan (er zijn geen ijzertjes in de mond) en deze optie is niet uitneembaar, wat de stabiliteit ten goede komt.
Situatie 3: verlies van alle tanden in de ONDERkaak
Optie 1: volledig uitneembare prothese
Dit is de klassieke oplossing wanneer je geen tanden meer hebt in de onderkaak. Wanneer het kaakbot nog voldoende hoog en breed is, kan je hier goed mee kauwen. Het blijft echter een uitneembare oplossing die dus relatief los zit.
Wanneer het kaakbot, na lange tijd tandeloos te zijn, meer en meer wegslinkt, komt de prothese ook steeds losser te zitten. Dit veroorzaakt mogelijks kauwproblemen.
Optie 2: plaatsen van 2 implantaten met een klikgebit
Wanneer het kaakbot slinkt, vermindert logischerwijs de houvast die de prothese heeft. Het gevolg is dat de prothese losser zit, wat vooral bij het eten en praten storend is.
Als oplossing kunnen 2 implantaten geplaatst worden op ongeveer de plaats waar vroeger de hoektanden stonden. Hierop kan de tandarts een ‘klikprothese’ vervaardigen.
Door middel van ofwel een steg, ofwel 2 bolverankeringen bieden de implantaten stabiliteit en zorgen ze ervoor dat de prothese ter plaatse blijft. De prothese blijft uitneembaar, wat het reinigen dus makkelijk maakt, maar klikt makkelijk terug vast op de implantaten. Deze zeer beperkte ingreep kan een groot verschil maken.
Sinds enige tijd voorziet het RIZIV een éénmalige, gedeeltelijke terugbetaling, als je aan volgende voorwaarden voldoet (K.B. 12/11/2009, in werking 1/1/2010, art 6 §5bis):
- Je moet ouder zijn dan 70 jaar.
- Je moet minstens 12 maanden een volledige prothese gedragen hebben op een volledig tandeloze onderkaak.
- De prothese moet correct vervaardigd en minstens 12 maanden oud zijn.
Optie 3: plaatsen van 4 implantaten met een vaste brug
Bij deze optie moeten er meer implantaten geplaatst worden. Na ingroei wordt er een groot brugwerk vervaardigd dat vaststaat op de implantaten.
Deze optie is niet uitneembaar. Sommige mensen verkiezen deze oplossing omdat ze volledig vastzit. Het reinigen is wel intensiever en moeilijker dan bij een uitneembare optie.
Situatie 4: verlies van alle tanden in de BOVENkaak
Optie 1: volledig uitneembare prothese
Dit is de klassieke oplossing wanneer je geen tanden meer hebt in de bovenkaak. Wanneer het kaakbot nog voldoende hoog en breed is, kan je hier goed mee kauwen. Het blijft echter een uitneembare oplossing die dus relatief los zit.
Belangrijk hierbij is de houvast die de prothese krijgt van het verhemelte: de prothese zuigt zich vast. Hierdoor zit een bovenprothese stabieler dan een onderprothese, maar niet iedereen functioneert er even goed mee. De bedekking van het verhemelte kan namelijk zorgen voor een veranderde smaakervaring of zelfs braakneigingen bij mensen met een gevoelig verhemelte.
Optie 2: plaatsen van 4 implantaten met een klikgebit
Net als in de onderkaak, zorgen implantaten voor stabiliteit en houvast. De prothese is nog steeds uitneembaar en makkelijk te reinigen. Een voordeel is dat de bedekking van het verhemelte kan vermeden worden. Daarnaast is het resultaat esthetischer door het gebruik van roze kunststof die het tandvlees imiteert en die ongelijkheden in de tandkam en in het tandvlees kan maskeren.
Optie 3: 6 implantaten met een vaste brug
Bij deze optie is de brug niet meer uitneembaar, ze zit volledig vast. Het reinigen is wel intensiever en moeilijker dan bij een uitneembare optie. Omdat de brug volledig vast zit op de implantaten, is er geen nood meer om het verhemelte te bedekken. Dit is voor sommige mensen erg belangrijk.
Verloop van een implantaattraject
Wanneer je in overleg met de tandarts opteert voor een oplossing met implantaten, zal het traject er als volgt uitzien:
1. Raadpleging bij de MKA-chirurg
Het is noodzakelijk dat alles goed in beeld gebracht wordt. Dit gebeurt door een grondig mondonderzoek en radiografische beelden. De chirurg maakt een inschatting van de gezondheid van de kaakbeenderen (afwezigheid van infecties,…) en het volume van het bot.
Om die reden moeten we vaak een Conebeam CT (3D-scan) van de regio maken. Tijdens deze raadpleging zal je ook uitleg krijgen over het verloop, procedure, kostprijs, …
2. Indien nodig (bijvoorbeeld wanneer er onvoldoende bot aanwezig is), zal vooraf een voorbereidende ingreep zoals een botopbouw uitgevoerd worden. Na deze ingreep moet je rekening houden met een genezingstijd van 3 tot 6 maanden. Achteraf maken we een tweede 3D-scan om het resultaat te evalueren.
3. Plaatsen van het implantaat door de MKA-chirurg
Deze ingreep kan onder lokale of volledige verdoving gebeuren, afhankelijk van het aantal implantaten en bepaalde patiënt-specifieke zaken. Veel mensen zijn zenuwachtig voor deze ingreep, maar de meesten ervaren dit als minder traumatisch dan het trekken van een tand.
4. Helingsfase (genezing) van 3 maanden
5. Na de ingroei van het implantaat, kan het implantaat ‘vrijgelegd’ worden. De afdekschroef die op het implantaat zit, wordt vervangen door een tussenstuk waarop de tandarts een kroon of brug kan vervaardigen Deze kleine ingreep wordt onder lokale verdoving uitgevoerd.
6. De tandarts kan starten met het vervaardigen van een kroon of brug. Dit zal enkele afspraken in beslag nemen. Neem ruimschoots op tijd contact op met je tandarts om hem/haar tijdig de data van de geplande ingrepen bij ons door te geven. De tandarts kan op basis hiervan ook de nodige afspraken voor jou reeds inplannen bij hem/haar.