Wat is een hysteroscopie?
Hysteroscopie betekent letterlijk ‘in de baarmoeder kijken’. Het is een kleine gynaecologische ingreep waarvoor je niet moet opgenomen worden.
De arts gebruikt een hysteroscoop: een dun buisvormig instrument dat via de vagina en de baarmoederhals in de baarmoederholte gebracht wordt. De hysteroscoop heeft een lichtbron en camera, zodat de arts op een scherm de binnenkant van de baarmoeder kan bekijken. De baarmoederholte wordt tijdens de ingreep opengehouden door ze te vullen met een vloeistof. Bij een hysteroscopie worden er dus geen insneden gemaakt.
Er zijn twee soorten hysteroscopie: ofwel om een diagnose te stellen of om een probleem te verhelpen.
- Tijdens een ‘diagnostische hysteroscopie’ onderzoekt de gynaecoloog de baarmoederholte om een verklaring te zoeken voor een klacht. Dit gebeurt met een kijkbuis met een diameter van ongeveer 4mm. De baarmoederholte wordt opengehouden met steriel water.
- We spreken van een ‘operatieve hysteroscopie’ als de gynaecoloog tijdens een meer uitgebreide ingreep de aandoening ook effectief behandelt.
Waarom een hysteroscopie?
Je gynaecoloog kan via een hysteroscopie een diagnose stellen bij bepaalde klachten. Hieronder worden enkele veel voorkomende klachten beschreven.
- Abnormale menstruatie en bloedingen
Je menstruatie is abnormaal als de maandstonden onregelmatig zijn of als je te veel bloed verliest. Men spreekt van abnormale bloedingen als je onverwacht bloedt. Dat kan tussen de maandstonden in zijn, na het vrijen of na de menopauze. Deze klachten kunnen optreden bij een gestoorde hormoonaanmaak door de eierstokken. Andere mogelijke oorzaken zijn gezwellen zoals fibromen of poliepen. - Abnormale bevindingen bij een onderzoek van de baarmoeder Wanneer de gynaecoloog bij klinisch of echografisch onderzoek een afwijking van de baarmoeder vermoedt, wordt een diagnostische hysteroscopie uitgevoerd. Die kan de bevindingen van dat onderzoek bevestigen of weerleggen.
- Herhaalde miskramen
Sommige vrouwen zijn wel in staat om zwanger te worden, maar verliezen bij herhaling de foetus. Dit kan te maken hebben met de aanwezigheid van een tussenschot in de baarmoederholte of met een abnormale aanleg van de baarmoeder. - Verminderde vruchtbaarheid
Een verminderde vruchtbaarheid kan veroorzaakt worden door:- vergroeiingen binnenin de baarmoederholte of baarmoederhals na curettage (kleine gynaecologische ingreep)
- abnormale aanleg van de baarmoeder
- de aanwezigheid van een fibroom (gezwel) in de baarmoederholte
Het onderzoek
- Voorbereiding
Je kan geen diagnostische hysteroscopie ondergaan als je ongesteld bent, zwanger bent, of een vaginale infectie hebt.
Het is niet nodig om nuchter te zijn. Soms zal de gynaecoloog je voorstellen om medicatie te nemen om jouw baarmoederhals soepeler te maken. Je kan eventueel preventief een pijnstiller nemen 1 uur vóór het onderzoek, maar meestal is dit niet nodig.
- Het onderzoek zelf
Je gaat, net zoals bij een gynaecologisch onderzoek, liggen op een onderzoekstafel met beensteunen. De vagina en de baarmoedermond worden ontsmet om infecties te voorkomen. In de meeste gevallen plaatst de gynaecoloog eerst een speculum in de vagina (om de vaginaopening te verwijden).
Vervolgens brengt de gynaecoloog de hysteroscoop tot in de baarmoederhals, het speculum wordt daarna meteen verwijderd. Soms wordt het onderzoek ook gedaan zonder het speculum te plaatsen. De ingang van de baarmoederhals wordt dan gewoon met het kijkbuisje opgezocht.
De wanden van de baarmoederholte liggen in normale toestand tegen elkaar. Om de binnenkant goed te kunnen bekijken, vult de gynaecoloog de baarmoederholte via de hysteroscoop met vocht. De baarmoeder zet uit, waardoor de spierwand samentrekt wat een beetje pijn kan veroorzaken. In de meeste gevallen is de pijn goed verdraagbaar en vergelijkbaar met menstruatiekrampen.
Soms kan de gynaecoloog tijdens een diagnostische hysteroscopie ook kleinere ingrepen uitvoeren. Hij/zij snijdt bijvoorbeeld dunne vergroeiingen door. Met een schaartje of lusje kan een klein poliepje of een zoekgeraakt spiraaltje verwijderd worden. Soms wordt er ook een stukje weefsel weggenomen voor microscopisch onderzoek (biopsie).
Eventuele verwikkelingen
Bij een ambulante hysteroscopie treden zelden complicaties op. Hieronder beschrijven we kort de eventuele verwikkelingen:
- Perforatie van de baarmoederwand
Uiterst zelden wordt er tijdens het onderzoek per ongeluk een gaatje in de baarmoederwand gemaakt. Bijna alle perforaties genezen spontaan. Soms zal de gynaecoloog ervoor kiezen om je tijdelijk antibiotica voor te schrijven om infectie te voorkomen. - Infectie
Zoals bij elk inwendig onderzoek kan er ook na een hysteroscopie een infectie optreden. Dit gebeurt ook zeer zelden. - Vaso-vaginale reactie
Heel zelden treedt een vaso-vagale reactie tijdens of net na de hysteroscopie op: een ijl gevoel in het hoofd, zweten, soms braakneigingen. Deze vervelende maar onschuldige reactie gaat meestal spontaan over na een 10-tal minuten.
Na het onderzoek
Na een ambulante diagnostische hysteroscopie mag je onmiddellijk weer naar huis. De eerste uren na het onderzoek kan je nog last hebben van wat krampen. Verder is het volledig normaal dat je nog wat bloed- en vochtverlies hebt.
De dag zelf vermijd je best zware inspanningen. De dag na het onderzoek kan je al je activiteiten hervatten. Bij een gevoelige onderbuik kan een pijnstiller helpen. Je kan best wachten met vrijen tot het bloedverlies en de gevoeligheid verdwenen zijn. Neem contact op met je gynaecoloog als je last hebt van toenemende buikpijn, bloedverlies of koorts.